سنگ تیشه ای چیست و چطور ساخته می شود؟
سنگ تیشه ای چیست ؟
اولین پرداختی که بشر با ضربات تیشه مانند بروی سنگ اعمال کرده است را در بازار کنونی با نام سنگ تیشه ای می شناسند فرآیند تیشه ای کردن سنگ نه تنها منسوخ نشده ، بلکه به قوت قبل باقی مانده و در پله ، نما ، کف ، محوطه سازی ، پای بنا مورد استفاده قرار می گیرد دراین پرداخت با ضربه به سطح سنگ ، خراش های ناخنی شکلی بروی آن ایجاد می شود که موجب زبرشدن سطح می شود این کار اصطکاک سطح را زیاد نموده و علاوه برکاهش لغزندگی سطح ، موجب روشن تر شدن سنگ هم می شود همچنین شلوغی طرح برخی ازسنگ ها (همچون مرمریت گندمک و مرمریت پرطاووسی ارسنجان ) با این کار گرفته می شود و زمینه ی سنگ زیباتر به نظر می رسد .
اگر همین سنگ را در پای بنا به کار برند به آن سنگ ازاره نیز می گویند .
• انواع سطح تیشه ای
با توجه به روش انجام پرداخت تیشه ای و عمق و طرحی که در سطح سنگ ایجاد می شود، مدل ها و انواع مختلفی از این نوع پرداخت وجود دارد که شامل موارد زیر است:
یک تیشه: سطح سنگ یک تیشه به گونه ای است که ضربات تیشه تنها در یک جهت و یک مرتبه زده شده است.
دو تیشه: این مدل برخلاف سطح یک تیشه، پرتر است و در دو جهت زده می شود به گونه ای که سطح سنگ مشخص نیست.
درصورتیکه این فرآیند در دو جهت سنگ ( افقی وعمودی ) انجام شود ، به آن ” تیشه چپ و راست ” می گویند .
حال اگراین تیشه زنی ها با عمق بیشتری صورت گیرد به آن کلنگی می گویند .
نمونه ی دیگری هم وجود دارد که به آن تیشه الگویی می گویند این سنگ از زیباترین سنگ های تیشه ای کف حیاط ، محوطه و … است که بعد از ساب ، الگوهایی متقارن تیشه خورده بروی سنگ ایجاد می کنند .
• روش های تیشه ای کردن
تیشه ای کردن سنگ علاوه بر روش دستی ، به صورت ماشینی هم انجام می شود در اصل ، تقاضای بازار مصرفی ، تعیین کننده انتخاب این روش هاست البته به لحاظ سرعت آماده شدن ، شکل ظاهری و قیمت با هم تفاوت های اندکی دارند درنوع ماشینی سرعت روند کاربیشتر ، قیمت کمتر وسنگ فرآوری شده روشن تر از نوع دستی است همچنین خراش های ایجاد شده در سطح سنگ به صورت یکدست تری می باشد.
به طورمثال انجام پرداخت تیشه ای به روش ماشینی روی سنگ هایی مانند مرمریت سمیرم ( لایم استون سمیرم ) و یا چینی لایبید متقاضی بیشتری دارد در صورتیکه در سنگی چون مرمریت لاشتر انجام پرداخت دستی ازتقاضای بهتری برخوردار است .
• معرفی رایج ترین سنگ های تیشه بازار
این پرداخت بروی برخی ازسنگ های مرمریت ، کریستال ( چینی) ، گرانیت و تراورتن قابل اجراست از جمله معمول ترین و پرکاربردترین آن هاعبارتند از :
سنگ کریستال تیشه ای لایبید
سنگ لاشتر تیشه ای
سنگ گندمک تیشه ای
سنگ مرمریت تیشه ای هرسین
سنگ مرمریت تیشه ای پرطاووسی ارسنجان
سنگ مرمریت تیشه ای سمیرم و …
ازآنجایی که در بین لیست بالا دو نمونه لاشتر و لایبید متقاضی بسیار بیشتری نسبت به سایرین دارند به شرح مختصری ازآن ها می پردازیم :
-سنگ تیشه ای لاشتر
سنگ لاشتر تیشه جزء سنگ های محبوبی است که در دوسورت طوسی و مشکی از معادن اصفهان استخراج می شود لاشتر را در بازار جهانی با نام Pietra Gray می شناسند دلیل آن هم شباهت بسیار زیاد این سنگ با لاشتر می باشد مرمریت لاشتر از جمله سنگ های مرغوبی است که تمام پرداخت ها ( اعم از صیقلی ، هوند ، چرمی ، بوش همر، تیشه ای) قابل اجراستسنگ لاشتر تیشهای یکی از سنگ های محبوبی است که در بازار سنگ متقاضی بسیاری دارد از پرداخت این سنگ برای محوطه سازی ، کف پارکینگ ، سنگ پله های بیرونی ، پای بنا و حتی در نما استفاده می کنند نکته جالب آن است که این سنگ باکیفیت باتوجه به نوع پرداخت قیمت هایی متفاوتی دارد اما آنچه مسلم است آن است که قیمت سنگ لاشتر تیشه ای بسیار کمتر از پولیش شده آن است .
- سنگ تیشه ای لایبید
اگر بگویند سنگ مستحکمی را معرفی کنید که تاب سرمای شدید و بارندگی بسیار را داشته باشد ، قطعا نام چینی لایبید را خواهید شنید این سنگ ازمعادن استان اصفهان بهره برداری می شود و دارای سورت های گوناگون و مشخصه های فیزیکی ممتاز است کریستال لایبید همچون لاشتر در ابعاد مختلف اسلب و تایل فرآوری می شود و باتوجه به طرحدار بودنش قابلیت بوک مچ وفورمچ شدن دارد این سنگ علاوه بر پالیش شده ( صیقلی ) ، به صورت تیشه ای هم از محبوبیت بالایی برخوردار است اگر در منطقه سردسیری زندگی می کنید که برای سنگ کف محوطه ، پارکینگ ، پله و… به دنبال سنگ مقاوم می گردید ، بی تردید ، سنگ چینی لایبید تیشهای بهترین انتخاب است .
قیمت سنگ تیشه ای کریستال لایبید در مقایسه با تیشه ای لاشتر کمی بیشتر است اما فراموش نکیند که یکی از مهمترین عوامل موثربرقیمت سنگ ، نزدیکی معادن به کارخانه است .
خوشبختانه استان اصفهان سهم بزرگی از این ثروت خدادی ( اعم از سنگ های مرمریت ، کریستال ، تراورتن ) را در خود جای داده استهمچنین چندین شهرک صنعتی مختص فرآوری هرنوع سنگ ساختمانی دارد به همین خاطر می توانید باکیفیت ترین سنگ ها را با نازلترین قیمت داشته باشید .
• موارد استفاده از سنگ های تیشه ای
۱سنگفرش فضای بیرونی و محوطه سازی :
اغلب مصرف این نمونه فرآوری برای محوطه های بیرونی و برای استفاده درسنگفرش و محوطه سازی ، پای بنا ( سنگ ازاره ) و نمای ساختمان است البته برای قرنیزهم در ابعاد ۱۵ الی ۲۰ سانتی مترمی توان استفاده کرد ( به طور معمول از تراورتن تیشه ای استفاده می شود ) که در حال حاضر ، متقاضی چندانی ندارد این پرداخت به دلیل زبری که درسطح سنگ ایجاد می کند ، مانع از سرخوردن می شود بنابراین انتخابی درست برای سنگفرش محوطه و اماکن مذهبی ، خصوصا برای مناطق پربارش است .
۲سنگ پله تیشه ای
یکی از کاربردهای رایج این پرداخت برای پلکان ، آن هم قسمت بیرون ساختمان است .
سنگ پله تیشهای همانند سنگ پله های دیگر درابعاد مورد سفارش مشتری و در ضخامت های ۲ تا ۳ سانت برش داده می شود .
۳سنگ پای بنا و نمای ساختمان ( سنگ ازاره )
بسیاری ازمهندسین این سنگ را با نام سنگ ازاره می شناسند ازاره سنگی است که برای پای دیوار به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به دیوارها و نمزدگی آن استفاده می شود برای این منظور ازسنگ های طولی تیشه خورده استفاده می شود به طور معمول ارتفاع این سنگ ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر است که البته بسته به نظر مشتری می تواند بیشتر هم باشد .
در تصویر فوق کاربرد سنگ ازاره در بناهای تاریخی وساختمانهای جدید را می بینیم که به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به داخل و نم برداشتن دیوار به کار رفته است.
۴سنگ تیشه ای نمای ساختمان
اخیرا علاوه برپای دیوار، برای نماساختمان نیز از این سنگ به صورت ترکیبی با پرداخت های همچون سابیده و چرمی استفاده می شود .
به دلیل شباهت ظاهری که پرداخت تیشه ای به بوش همر دارد ، برخی آن ها را به اشتباه یکی می دانند به همین خاطر لازم دانستیم توضیح مختصری درباره تفاوت این دو ارائه دهیم :
• تفاوت پرداخت بوش همر (Bush hammer ) با تیشه ای
بوش همرنوعی تیشه ای محسوب می شود با این تفاوت که در پرداخت بوش همر، سطح سنگ به طور یکنواختی سوزنی شکل می شود در این پرداخت ، چکش های الماسی را بروی دستگاه ساب ، بجای لقمه ی ساب قرار می دهند این قطعه به صورت چکشی ودورانی بروی سنگ میچرخد و سطحی سوزنی شکل بوجود می آورد اما در تیشه ای ، ناخنی شکل است به لحاظ کاربرد هردو به یک منظور انجام می شود.
علاوه بر این پرداخت بوش همر بر روی بتن نیز انجام می شودبوش همرنوعی ابزار سنگ تراشی است که هم به صورت دستی وجود دارد و هم به صورت ماشینی.
• قیمت سنگ تیشه ای
تیشه ای کردن سنگ درمقایسه با صیقلی وهوند ارزان تر است البته عواملی همچون درجه کیفی سنگ ، نوع ( جنس ) سنگ ، دستی یا ماشینی بودن پرداخت بر قیمت سنگ تیشه ای تاثیرگذار است به عنوان مثال قیمت سنگ مرمریت تیشه ای گندمک از دیگر سنگ های تیشه ای بیشتر است این سنگ که از استان فارس ( منبع غنی ازسنگ های مرمریت باکیفیت ) استخراج می شود ، دارای رنگ گندمی زیبا ، مقاومت عالی و جذب آب کم در مقایسه با مرمریت های دیگر است از این رو برخلاف اغلب مرمریت ها ، برای استفاده در بخش های بیرونی و محوطه ، مناسب و رایج است .
بعد از آن به ترتیب کاهش قیمت می توان به سنگ تیشه ای هرسین ، سنگ تیشه ای لایبید ، سنگ تیشه ای لاشتر و سنگ تیشه ای سمیرم اشاره نمود ناگفته نماند که سنگ سمیرم باتوجه به جنس آهکی که دارد ، جذب آب و لک پذیری زیادی دارد از این رو پیشنهاد می شود درمناطقی که بارندگی و رطوبت زیاد است ، ازسنگ های متراکم تر با مقاومت بیشتر و جذب آب کمتر(مثل تیشه ای لایبید ) استفاده شود .
اولین پرداختی که بشر با ضربات تیشه مانند بروی سنگ اعمال کرده است را در بازار کنونی با نام سنگ تیشه ای می شناسند فرآیند تیشه ای کردن سنگ نه تنها منسوخ نشده ، بلکه به قوت قبل باقی مانده و در پله ، نما ، کف ، محوطه سازی ، پای بنا مورد استفاده قرار می گیرد دراین پرداخت با ضربه به سطح سنگ ، خراش های ناخنی شکلی بروی آن ایجاد می شود که موجب زبرشدن سطح می شود این کار اصطکاک سطح را زیاد نموده و علاوه برکاهش لغزندگی سطح ، موجب روشن تر شدن سنگ هم می شود همچنین شلوغی طرح برخی ازسنگ ها (همچون مرمریت گندمک و مرمریت پرطاووسی ارسنجان ) با این کار گرفته می شود و زمینه ی سنگ زیباتر به نظر می رسد .
اگر همین سنگ را در پای بنا به کار برند به آن سنگ ازاره نیز می گویند .
• انواع سطح تیشه ای
با توجه به روش انجام پرداخت تیشه ای و عمق و طرحی که در سطح سنگ ایجاد می شود، مدل ها و انواع مختلفی از این نوع پرداخت وجود دارد که شامل موارد زیر است:
یک تیشه: سطح سنگ یک تیشه به گونه ای است که ضربات تیشه تنها در یک جهت و یک مرتبه زده شده است.
دو تیشه: این مدل برخلاف سطح یک تیشه، پرتر است و در دو جهت زده می شود به گونه ای که سطح سنگ مشخص نیست.
درصورتیکه این فرآیند در دو جهت سنگ ( افقی وعمودی ) انجام شود ، به آن ” تیشه چپ و راست ” می گویند .
حال اگراین تیشه زنی ها با عمق بیشتری صورت گیرد به آن کلنگی می گویند .
نمونه ی دیگری هم وجود دارد که به آن تیشه الگویی می گویند
• روش های تیشه ای کردن
تیشه ای کردن سنگ علاوه بر روش دستی ، به صورت ماشینی هم انجام می شود در اصل ، تقاضای بازار مصرفی ، تعیین کننده انتخاب این روش هاست البته به لحاظ سرعت آماده شدن ، شکل ظاهری و قیمت با هم تفاوت های اندکی دارند درنوع ماشینی سرعت روند کاربیشتر ، قیمت کمتر وسنگ فرآوری شده روشن تر از نوع دستی است همچنین خراش های ایجاد شده در سطح سنگ به صورت یکدست تری می باشد.
به طورمثال انجام پرداخت تیشه ای به روش ماشینی روی سنگ هایی مانند مرمریت سمیرم ( لایم استون سمیرم ) و یا چینی لایبید متقاضی بیشتری دارد در صورتیکه در سنگی چون مرمریت لاشتر انجام پرداخت دستی ازتقاضای بهتری برخوردار است .
• معرفی رایج ترین سنگ های تیشه بازار
این پرداخت بروی برخی ازسنگ های مرمریت ، کریستال ( چینی) ، گرانیت و تراورتن قابل اجراست از جمله معمول ترین و پرکاربردترین آن هاعبارتند از :
سنگ کریستال تیشه ای لایبید
سنگ لاشتر تیشه ای
سنگ گندمک تیشه ای
سنگ مرمریت تیشه ای هرسین
سنگ مرمریت تیشه ای پرطاووسی ارسنجان
سنگ مرمریت تیشه ای سمیرم و …
ازآنجایی که در بین لیست بالا دو نمونه لاشتر و لایبید متقاضی بسیار بیشتری نسبت به سایرین دارند به شرح مختصری ازآن ها می پردازیم :
-سنگ تیشه ای لاشتر
سنگ لاشتر تیشه جزء سنگ های محبوبی است که در دوسورت طوسی و مشکی از معادن اصفهان استخراج می شود
- سنگ تیشه ای لایبید
اگر بگویند سنگ مستحکمی را معرفی کنید که تاب سرمای شدید و بارندگی بسیار را داشته باشد ، قطعا نام چینی لایبید را خواهید شنید این سنگ ازمعادن استان اصفهان بهره برداری می شود و دارای سورت های گوناگون و مشخصه های فیزیکی ممتاز است
قیمت سنگ تیشه ای کریستال لایبید در مقایسه با تیشه ای لاشتر کمی بیشتر است اما فراموش نکیند که یکی از مهمترین عوامل موثربرقیمت سنگ ، نزدیکی معادن به کارخانه است .
خوشبختانه استان اصفهان سهم بزرگی از این ثروت خدادی ( اعم از سنگ های مرمریت ، کریستال ، تراورتن ) را در خود جای داده استهمچنین چندین شهرک صنعتی مختص فرآوری هرنوع سنگ ساختمانی دارد به همین خاطر می توانید باکیفیت ترین سنگ ها را با نازلترین قیمت داشته باشید .
• موارد استفاده از سنگ های تیشه ای
۱سنگفرش فضای بیرونی و محوطه سازی :
اغلب مصرف این نمونه فرآوری برای محوطه های بیرونی و برای استفاده درسنگفرش و محوطه سازی ، پای بنا ( سنگ ازاره ) و نمای ساختمان است البته برای قرنیزهم در ابعاد ۱۵ الی ۲۰ سانتی مترمی توان استفاده کرد ( به طور معمول از تراورتن تیشه ای استفاده می شود ) که در حال حاضر ، متقاضی چندانی ندارد
۲سنگ پله تیشه ای
یکی از کاربردهای رایج این پرداخت برای پلکان ، آن هم قسمت بیرون ساختمان است .
سنگ پله تیشهای همانند سنگ پله های دیگر درابعاد مورد سفارش مشتری و در ضخامت های ۲ تا ۳ سانت برش داده می شود .
۳سنگ پای بنا و نمای ساختمان ( سنگ ازاره )
بسیاری ازمهندسین این سنگ را با نام سنگ ازاره می شناسند ازاره سنگی است که برای پای دیوار به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به دیوارها و نمزدگی آن استفاده می شود برای این منظور ازسنگ های طولی تیشه خورده استفاده می شود به طور معمول ارتفاع این سنگ ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر است که البته بسته به نظر مشتری می تواند بیشتر هم باشد .
در تصویر فوق کاربرد سنگ ازاره در بناهای تاریخی وساختمانهای جدید را می بینیم که به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به داخل و نم برداشتن دیوار به کار رفته است.
۴سنگ تیشه ای نمای ساختمان
اخیرا علاوه برپای دیوار، برای نماساختمان نیز از این سنگ به صورت ترکیبی با پرداخت های همچون سابیده و چرمی استفاده می شود .
به دلیل شباهت ظاهری که پرداخت تیشه ای به بوش همر دارد ، برخی آن ها را به اشتباه یکی می دانند
• تفاوت پرداخت بوش همر (Bush hammer ) با تیشه ای
بوش همرنوعی تیشه ای محسوب می شود با این تفاوت که در پرداخت بوش همر، سطح سنگ به طور یکنواختی سوزنی شکل می شود در این پرداخت ، چکش های الماسی را بروی دستگاه ساب ، بجای لقمه ی ساب قرار می دهند این قطعه به صورت چکشی ودورانی بروی سنگ میچرخد و سطحی سوزنی شکل بوجود می آورد اما در تیشه ای ، ناخنی شکل است به لحاظ کاربرد هردو به یک منظور انجام می شود.
علاوه بر این پرداخت بوش همر بر روی بتن نیز انجام می شودبوش همرنوعی ابزار سنگ تراشی است که هم به صورت دستی وجود دارد و هم به صورت ماشینی.
• قیمت سنگ تیشه ای
تیشه ای کردن سنگ درمقایسه با صیقلی وهوند ارزان تر است البته عواملی همچون درجه کیفی سنگ ، نوع ( جنس ) سنگ ، دستی یا ماشینی بودن پرداخت بر قیمت سنگ تیشه ای تاثیرگذار است به عنوان مثال قیمت سنگ مرمریت تیشه ای گندمک از دیگر سنگ های تیشه ای بیشتر است
بعد از آن به ترتیب کاهش قیمت می توان به سنگ تیشه ای هرسین ، سنگ تیشه ای لایبید ، سنگ تیشه ای لاشتر و سنگ تیشه ای سمیرم اشاره نمود ناگفته نماند که سنگ سمیرم باتوجه به جنس آهکی که دارد ، جذب آب و لک پذیری زیادی دارد از این رو پیشنهاد می شود درمناطقی که بارندگی و رطوبت زیاد است ، ازسنگ های متراکم تر با مقاومت بیشتر و جذب آب کمتر(مثل تیشه ای لایبید ) استفاده شود .