تحریم ها، نفس صنعت سنگ ایران را به شماره انداخت

بهبودی، کارشناس سنگ گفت: ایران بهشت سنگهای ساختمانی جهان است، ولی تحریم ها نفس این صنعت را گرفته و صادرات آن به کمتر از ۱۰ درصد رسیده استدرحالی که با این صنعت کشور را میتوان به سودهای فراوانی رساند.

بهناز صفری: ایران یکی از غنی ترین کشورهای جهان در زمینه سنگ های ساختمانی است که در مناطق مختلف ایران و در کوه ها سنگ های ساختمانی و معدنی به وفور یافته می شودبنابراین ظرفیت ایران در حوزه سنگ های ساختمانی نسبت به متوسط جهانی بالاتر بوده و ایران چهارمین کشور از نظر ذخایر غنی معادن سنگ و هفتمین کشور از نظر میزان تولید سنگ ساختمانی در جهان است.

بنابراین بازار صادرات سنگ ایران می تواند، بازاری بسیار پر سود باشد، اما از زمانی که سایه تحریم بر خاک این مملکت سایه افکنده است، میزان صادرات سنگ ایران حتی به کمتر از ۱۰ درصد کل استخراج از معادن رسیده است.

به خصوص این که به جز بحث تحریم ها، متخصیصین و فعالان حوزه سنگ از آموزش های تخصصی و به روز جهانی دور مانده و نمی خواهند خودشان را با مسائل به روز جهانی وفق دهندهمین عدم آموزش ها و نداشتن اطلاعات کافی از بازارهای جهانی و بازارهای هدف موجب شده است که با وجود ذخایر غنی در حوزه سنگ های معدنی، ایران نتواند در بخش صادرات سنگ موفق عمل کرده و جایگاه خوبی را در جهان به خود اختصاص دهد.

*با توجه به این که در وضعیت تحریمی به سر می بریم در بخش صادرات سنگ وضعیت ایران چگونه است؟

با توجه به مشکلاتی که در ایران وجود دارد، صنعت سنگ ایران هم با گرفتاری و مشکلات فراوانی روبه روستبه خصوص این که با جهان نمی توانیم ارتباط داشته باشیم و انتقال پول در بخش صادرات کار بسیار سختی شده استبنابراین بسیاری از بخش های تولیدی و صنعتی ایران به خصوص سنگ های ساختمانی با مشکلات فراوانی مواجه شده اند.

به خصوص این که بانک های ایرانی نمی تواند با سایر بانک های جهانی در زمینه انتقال پول ارتباط داشته باشد که این مساله به تنهایی بخش صادرات سنگ ایران را با چالش بزرگی روبه روکرده استدرنتیجه علاوه بر مشکلات خاصی که در صنعت سنگ ایران وجود دارد، مسائل بانکی و تحریم های اقتصادی مزید بر علت شده و بخش صادرات سنگ با مشکلات عدیدهای روبه رو شده استدر این زمینه باید مسوولین مربوطه بیشتر تامل کنند تا با راهکارهای مناسب به نتیجه مطلوبی برسند.

این مشکلات نفس بخش سنگ ایران را به شماره انداخته استاما همچنان فعالیت های تولیدی و صادراتی کژدار و مریز فعالیت خودشان را انجام می دهند، زیرا اگر فعالان این حوزه با وجود مشکلات و کاستی ها فعالیت هایشان را انجام دهند این صنعت از بین می رود.

*حجم صادرات سنگ ایران چه میزان است؟

حجم صادرات سنگ ایران به قدری نیست که اصلا بخواهیم درمورد آن صحبت کنیمکمتر از ۱۰ درصد استخراجِ سنگ های ساختمانی ایران به سایر کشورها صادر می شودبنابراین این اعداد و ارقام پایین در حد و اندازه ای نیست که بر روی آن وقت و انرژی صرف شوددر واقع چیزی حدود ۹۰۰ هزار تن سنگ در طول سال صادر می شوداین درحالی است که بیش از ۲۵ میلیون تن سنگ در ایران استخراج می شودبنابراین، این میزان از صادرات حتی کمتر از ده درصد است که رقم بسیار ناچیزی را برای کشور به ارمغان می آورد.

درحال حاضر برگشت پول صادرات خودش معضل بزرگی استبه خصوص این که وقتی پول به سیستم های بانک مرکزی بازمی گردد تا به دست تولید کننده برسد نفس افراد را می گیرددر همین شرایط باید کار را سرپا نگه داریم و به فعالیت هایمان ادامه بدهیم.

همچنین مشکل دیگری که در بخش صادرات سنگ ایران وجود دارد، صادرت به صورت واسطه ای استیعنی افرادی واسطه می شوند تا سنگ از معدن داران دست تولید کنندگان و مصرف کنندگان در خارج از کشور برسداین روش در تمام دنیا معمول است؛ اما در ایران به صورت دلال بازی در می آید که یا معدنکاران ضرر می کنند یا سودهای بسیار کمی نصیبشان می شودبنابراین بحث واسطه ها باید توسط بخش دولتی مورد نظارت و کنترل دقیق قرار بگیرند تا مشکلی برای فعالان این صنعت بزرگ به وجود نیاید.

*آیا پیشنهادی برای بهبود وضعیت سنگ در بخش تولیدی و صادراتی دارید؟

تنها پیشنهادم این است که فعالان بخش سنگ باید در بخش های مختلف صنعت سنگ آموزش ببینند و از تخصص های لازم و کافی برخوردار باشندزیرا اگر افراد به حد کافی دانش و مهارت داشته باشند بسیاری از مشکلات و گرفتاری هایی که درگیر آن هستیم به شکل اتوماتیک حل می شودولی وقتی افراد از کمترین اطلاعات در این حوزه برخوردارند و هیچ تلاشی برای کسب مهارت های مورد نیاز نمی کنند، قطعا شاهد کم و کاستی های زیادی خواهیم بود

زیرا این تخصص و مهارت است که در حوزه ای می تواند راه گشای مشکلات باشد.

به خاطر همین نبودن تخصص است که در بخش صادرات و فروش و بازگشت پول دچار مشکل شده ایمچرا که افراد تلاش نکرده اند روش های بازاریابی نوین در حوزه سنگ را یاد بگیرند و به صورت اصولی و حرفه ای در این بخش فعالیت کنندبرای همین است با وجود این که در بخش تولید و تنوع سنگ هیچ کم و کاستی در ایران وجود ندارد، ولی همچنان در بخش فروش در ایران و خارج از کشور مشکلات فراوانی وجود دارد.

بهتر است تمامی مشکلات و کاستی ها از ریشه حل شودکه عمده ترین مساله هم همین بحث آموزش افراد مشغول در این حرفه استوقتی مشکل آموزش فعالان حوزه سنگ برطرف شود، قطعا سایر مشکلات هم به صورت سیستمی بر طرف می شود و با گرفتاری های کمتری در این بخش مواجه می شویم.

*به صورت تخصصی بر روی چه سنگ هایی فعالیت می کنید؟

به صورت تخصصی بر روی سنگ های ساختمانی فعالیت می کنیمدر همه جای ایران معادن سنگ وجود دارد، ما در یکی از قوی ترین و غنی ترین کشورهای جهان در حوزه ماده معدنی قرار داریم.

۱۰ درصد ذخایر معدنی جهان در ایران وجود دارد، درحالی که یک درصد جمعیت جهان را دارا هستیمباید ۱۰ برابر چیزی که وجود دارد مردم ایران مرفه و ثروتمند باشندولی این مساله هم مدیریت و آموزش نیاز دارد که ما در ایران آن را هم نداریم.

همه جای ایران پر از پول و ثروت است و در این حوزه افرادی را نیاز داریم تا ثروت ها کشور را شناسایی کرده و سود آن را در اختیار مردم ایران قرار دهند.

*آیا معادن به اشخاص خاصی تعلق دارد یا دولتی هستند؟

بر اساس قانون به خصوص بعد از انقلاب، معادن عموما جزو انفال هستنددر واقع انفال مالکیت شخصی ندارد، فقط اجازه بهره برداری اش را به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می کنند که کاملا به صورت موقتی استیعنی برای افراد یک پروانه بهره برداری صادر می شود که مثلا تا چند سال مجاز هستند که با چنین شرایطی در این معادن فعالیت کنندمالکیت به آن مفهوم در این معادن وجود ندارد.

برای معادن ، حقوق دولتی می گیرند که درحال حاضر هم این حقوق دولتی بسیار افزایش یافته استدر واقع ده درصد از فروش مواد معدنی از کفی که برای ان تعیین می کنند مربوط به حقوق دولتی استیعنی از هر تن ماده ی معدنی که استخراج می شود ده درصدش مربوط به دولت است.

همچنین عواملی مانند نوع ماده معدنی، ابعاد، نوع ذخیره و موارد دیگر هم بر حقوق دولتی تاثیر می گذارد که این موارد هم از چالش های بزرگ معدن دارن محسوب می شودحتی اگر معدنی، نتواند به خوبی کار کند، باید حقوق دولتی را سر وقتش پرداخت کنندبنابراین معادن چه تولید داشته باشند و چه نداشته باشند معدنکاران باید حقوق دولتی را پرداخت کنند.

همین حقوق دولتی که تبدیل به ده درصد هم شده است خودش معضل بزرگی برای معدنکاری ایران به شمار می آید و بسیاری از معدنکاران را از ادامه کار دلسرد می کند.

​